Endometriozis (Çikolata kisti hastalığı) nedir?
Endometriozis (Çikolata kisti hastalığı) hastalığının ismi “endometriyum” kelimesinden yani rahmin iç duvarını oluşturan dokudan gelmektedir. Adet döngü sırasında eğer kadın hamile kalmazsa bu dokuda büyüme gelişir. Endometriozis olan kadınlar rahim dışında endometriyuma benzeyen ve benzer davranış gösteren doku bulundururlar. Bu doku genel olarak kasıktaki diğer üreme organları ve karın boşluğu içerisinde gelişir. Her ay yanlış yerde bulunan bu doku, adet döngüsündeki hormonlara tepki vererek gelişir ve rahim içi dokunun yaptığı gibi kendini dışarı atmaya çalışarak iç kanamaya sebep olur.
Doku, adet kanamasında görülenin aksine kendini vücuttan dışarı atamaz ve bu dokudan kaynaklanan kanama çevredeki dokularda enflamasyon ve şişmeye sebep olur. Bu süreç bölgede yara dokusuna sebebiyet vererek lezyon veya başka büyümelere neden olabilir. Özellikle yumurtalıkların dahil olduğu vakalarda kan, bulunduğu dokuların iç kısmına gömülerek kan birikimine ve bunun sonucunda çikolata kistlerinin oluşumuna sebep olabilmektedir.
Endometriozis, her yıl Türkiye’de ciddi periyodik ağrı, infertilite ve ilişki sırasında ağrıya neden olarak yaklaşık 2 milyon kadını olumsuz etkilemektedir. Bu sayı, aynı yaşlardaki kadınların onda biri olduğu anlamına gelmektedir.
Endometriozis, doğurgan yaştaki kadınların %10-17’sini, kronik pelvik ağrısı olan kadınların da %35-60’ını etkilemek ve kısırlığa yol açabilmekle birlikte yılda 2.8 milyar dolar gibi bir maliyeti olan bir hastalıktır.
- Çikolata kisti hastalığı ile ilişkili ağrı çok sık görülen bir bulgu olmakla kalmayıp aynı zamanda en ciddi ağrılardan biri olarak uygun tedaviyi hak etmektedir.
- Hastalıkla ilişkili ağrının kronikleşme ve tekrar etme gibi bir eğilimi olduğundan hastalar hem bedensel hem de psikolojik olarak etkilenmektedirler. Hastaya tanının konulması yaklaşık 7-8 yıla kadar uzayabildiği için; hastaların çoğu uygun tedavi yöntemi alamadan ağrı çekmekte ve aynı zamanda hem güncel yaşamı hem de cinsel hayatı ciddi derecede etkilenmektedir.
- Çikolata kisti hastalığının tedavisi; hastanın yaşına, gebelik isteğine ve bulgularının ciddiyetine göre değişmektedir. Tedavideki ana amaç, ağrıyı kontrol altına almak ve olabildiğince hastalığın ilerlemesini, yeni odaklar oluşmasını engellemek ya da geciktirebilmektir. Bu amaç, cerrahi yöntem ya da ilaç tedavisi ile (doğum kontrol hapları, progestinler, androjenler ve GnRH analogları) sağlanabilmektedir.
Endometriozis (Çikolata kisti hastalığı) için kimler risk altındadır?
Herhangi bir kadın Endometriozis (Çikolata kisti hastalığı) olabilir, ama aynı zamanda bazı faktörler de kadınlarda rahatsızlığın oluşmasında önemli risk gruplarındandır.
Endometriozis için;
- Hastalığa sahip birinci dereceden akrabası olan,
- 30 yaşından sonra ilk defa doğum yapacak olan,
- Beyaz,
- Rahim yapısında anormallik olan
- kadınlar risk altındadır.